Kraków i Wiedeń łączy wspólny projekt przekształcenia opuszczonych obszarów poszpitalnych w tętniące życiem centra spotkań i kreatywności. Podobieństwo projektów rewitalizacji terenów poszpitalnych czyli obszaru Otto Wagnera w Wiedniu i dzielnicy Wesoła w Krakowie, stworzyło okazję do wymiany doświadczeń między dwoma miastami. Podczas wspólnych warsztatów w Krakowie można było omówić pierwsze doświadczenia i innowacyjne podejścia do rewitalizacji zabytkowych budynków i obszarów miejskich.

12 września 2023 r. eksperci z Wiednia wzięli udział w warsztatach miejskich dotyczących rewitalizacji poszpitalnych obszarów miejskich. Warsztaty te, zorganizowane przez Miasto Wiedeń we współpracy z Miastem Kraków, Wydziałem Strategii, Planowania i Monitorowania Inwestycji Urzędu Miasta Krakowa, Krakowskim Biurem Festiwalowym (KBF) i Agencją Rozwoju Miasta Krakowa (ARMK), stanowiły wyjątkową okazję do wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk. Dyskusje i spostrzeżenia były szczególnie istotne, ponieważ miasta stoją przed podobnymi wyzwaniami. Oba miasta stoją przed ekscytującym zadaniem rewitalizacji zabytkowych budynków i dostosowania ich do współczesnych wymagań w celu wykreowania nowych funkcji kulturalnych, muzealnych i społecznych.

Tchnięcie nowego życia w dawne obiekty szpitalne

Jesienią 2019 r. Miasto Kraków nabyło od Uniwersytetu Jagiellońskiego dziewięciohektarową działkę wraz ze wszystkimi nieruchomościami krakowskiego Szpitala Uniwersyteckiego w dzielnicy Wesoła. Na działce znajdują się stare budynki, które przez wiele lat były wykorzystywane jako szpitale, a także budynki, które służyły jako zaplecze techniczne i logistyczne Szpitala Uniwersyteckiego. Krakowski Szpital Uniwersytecki, który korzystał z tych budynków szpitalnych od końca XVIII wieku, przeniósł się z tego obszaru do nowej lokalizacji z nowo wyposażonym kompleksem klinik poza centrum miasta.

Miasto zleciło Agencji Rozwoju Miasta Krakowa (ARMK) współpracę z mieszkańcami miasta w celu opracowania nowych zastosowań dla zabytkowych budynków w tym miejscu i tchnięcia w nie nowego życia. Dzielnica Wesoła ma stać się kreatywną przestrzenią spotkań międzykulturowych i międzypokoleniowych. Historyczne budynki zostaną odrestaurowane i dostosowane do nowych wymagań.

Podobna sytuacja ma miejsce na terenie Otto Wagner Areal (klinika Penzing) w Wiedniu. Po przeniesieniu Wiedeńskiego Stowarzyszenia Zdrowia (WiGeV), operatora szpitala, teren z historycznymi budynkami stał się dostępny do nowego wykorzystania. Spółka WSE Wiener Standortentwicklung GmbH (odpowiedzialna za zarządzanie i wdrażanie ważnych projektów rozwoju obszarów miejskich) i jej spółka zależna Otto Wagner Areal Revitalisierung GmbH otrzymały zlecenie na rewitalizację budynków. W przyszłości na tym terenie mają powstać obiekty kulturalne, muzealne i artystyczne, a także obszary dla lokalnej infrastruktury zaopatrzeniowej i społecznej.

Wymiana wiedzy i lokalnych doświadczeń

Podczas warsztatów w Krakowie zaprezentowano długoterminowe strategie rozwoju Otto Wagner Areal i dzielnicy Wesoła, a także modele finansowania spółek odpowiedzialnych za rewitalizację w obu miastach. Uczestnicy przyjrzeli się krakowskiemu podejściu do projektu od strony animacji kulturalnej oraz omówiono najnowsze wydarzenia i decyzje dotyczące dzielnicy Wesoła.

Ze strony wiedeńskiej omówiono historię terenu Otto Wagner Areal i zajęto się podstawowymi uwarunkowaniami projektu rozwoju, takimi jak ścisła ochrona zabytków i historyczny charakter miejsca. Podkreślono również zrównoważony charakter projektu ze względu na jego innowacyjną koncepcję energetyczną. Podczas dyskusji panelowej przedstawiciele miast mogli wymienić się doświadczeniami na temat możliwości, podobieństw, ale także różnic i wyzwań stojących przed miastami w odniesieniu do omawianych obszarów. Ponadto eksperci mieli okazję zwiedzić obszar Kraków Wesoła, w tym klasztor, łąkę i aptekę designu, która zostanie otwarta jako hub designu pod koniec września 2023 roku.

Warsztaty miejskie stworzyły cenną podstawę do pogłębionego dialogu, w ramach którego miasta Kraków i Wiedeń mogły uczyć się od siebie nawzajem i dzielić doświadczeniami we wdrażaniu tych projektów. Tłem współpracy jest zrównoważony rozwój i poprawa jakości życia mieszkańców. Oba miasta podkreśliły znaczenie różnorodności użytkowania tych terenów. Ponadto oba miasta są zainteresowane dalszą współpracą.

Więcej informacji